Kategori: Makaleler

İndükleme Nedir? Fizikteki Kavramı Antropolojik Bir Perspektiften İnceleme Antropoloji, insanları ve onların dünyalarını anlamaya çalışırken, her bir kültürün kendine özgü semboller, ritüeller ve topluluk yapılarıyla nasıl bir araya geldiğini keşfeder. İnsanlık tarihinin evriminde, farklı topluluklar çeşitli kavramlarla bağ kurar ve kendi gerçekliklerini inşa ederler. Bugün ele alacağımız “indükleme” kavramı, yalnızca bir fiziksel olgu değil, aynı zamanda toplumsal ve kültürel bağlamda da derin anlamlar taşır. Fizikte, bir nesnenin elektriksel yükünün, başka bir nesne üzerindeki etkisi olarak tanımlanan indükleme, toplumların kolektif bilinçlerinde ve ritüel bağlamlarda benzer şekilde birbirini etkileyen bir dinamiği simgeler. Bu yazıda, indüklemenin fiziksel anlamını antropolojik bir bakış açısıyla inceleyecek…

Hangi İncil Yasak? Bir Tarihçinin Bakış Açısıyla Tarih, genellikle zamanın unuttuğu, ancak her dönemin içinde yankılanan olayların ve fikirlerin izlerini taşır. Geçmişteki bir yasağın, bugünkü dünyada nasıl bir yankı bulduğuna bakmak, yalnızca o dönemin koşullarını anlamak değil, aynı zamanda zaman içinde insanın düşünsel evrimini ve toplumsal değerlerini de sorgulamak demektir. İncil, tarih boyunca sadece bir dini metin olmanın ötesine geçmiş ve toplumsal, kültürel, hatta politik bir sembol halini almıştır. Peki, bazı İncil’ler neden yasaklanmıştır? Bu yasaklar, yalnızca dini normlarla mı ilgiliydi, yoksa bunlar toplumların ideolojik yapısındaki büyük kırılma noktalarını da mı simgeliyordu? Tarihsel bir perspektiften, İncil’in farklı versiyonlarının yasaklanması, çok…

Hudus İlmi Nedir? Geçmişten Bugüne Bir Yolculuk Tarihi anlamak, onu sadece kronolojik bir sıra olarak görmekten çok daha fazlasıdır. Her dönemde insanların düşünsel yapıları, toplumsal değişimleri ve kültürel dönüşümleri analiz ederek, o dönemin ruhunu çözmeye çalışmak gerekir. Bir tarihçi olarak, geçmişe dair izler ve düşünsel izlenimler beni her zaman cezbetmiştir. Bugün, tarihin derinliklerinde kaybolmuş bir bilim dalını, Hudus İlmi’ni inceleyeceğiz. Bu ilmin, insanlık tarihindeki yerini ve etkilerini anlamak, geçmişin ve günümüzün çeşitli benzerliklerini fark etmemizi sağlayacak. Hudus İlmi: Tanım ve Kökenler Hudus İlmi, köken itibariyle “hudus” kelimesinden türetilmiştir. Hudus, “yeni bir şeyin meydana gelmesi” veya “bir şeyin sonradan var olması”…

“E Tuğra Sahibi Kim?”: Güç, İktidar ve Toplumsal Düzen Üzerine Siyasi Bir İnceleme Güç, tarih boyunca sadece fiziksel bir kuvvet olmanın ötesinde, aynı zamanda toplumsal düzenin ve ilişkilerin belirleyicisi olmuştur. Bir toplumda kimin iktidarı elinde bulunduracağı, kimlerin karar alma süreçlerine katılacağı ve bu kararların ne şekilde toplumun yapısını şekillendireceği, büyük ölçüde güç ilişkilerinin bir ürünüdür. Bu yazıda, “E tuğra sahibi kim?” sorusunu, güç, iktidar, kurumlar, ideoloji ve vatandaşlık bağlamında ele alacak ve hem erkeklerin stratejik bakış açısını hem de kadınların demokratik katılım odaklı perspektifini inceleyeceğiz. Güç İlişkileri ve İktidarın Dayanıklılığı E tuğra, Osmanlı İmparatorluğu’nun hükümdarının kişisel damgası olarak, o dönemdeki…

“Aşağıda ki” Nasıl Yazılır? Ekonomik Perspektiften Bir Değerlendirme Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları Bir ekonomist olarak, her seçimimizin sonuçlarının geniş etkiler yaratabileceğini gözlemlemek, bu dünyanın işleyişine dair önemli bir farkındalık yaratır. Kaynakların sınırlılığı ve seçimlerin bu sınırlı kaynaklar doğrultusunda ne şekilde yapıldığı, her alanda olduğu gibi dilde de etkisini gösterir. Özellikle yazım kuralları gibi küçük ayrıntılar, toplumsal ve bireysel düzeyde büyük etkiler yaratabilir. “Aşağıda ki nasıl yazılır?” sorusu da bu anlamda ilginç bir sorudur, çünkü dildeki doğru seçimler yalnızca estetik değil, toplumsal normların ve ekonomik tercihlerin bir yansımasıdır. Peki, “aşağıda ki” doğru yazım mı, yoksa yanlış mı? Bu sorunun cevabı,…

Arap Yazısının Kaynağını Gösteren En Eski Kitabe: Bir Dilin Derinliklerine Yolculuk Bir gün, uykusuz bir gecede eski kitaplara dalmışken, gözlerim bir kitabe üzerinde takıldı. Sanki yüzyılların sırrını taşıyan bir yazı, bana göz kırpıyordu. Merakla ellerim kitabenin üzerine kaydı ve bu yazının ardındaki tarihî anlamı çözmeye başladım. İçimde bir his vardı; bu yazılar, sadece harfler değil, aynı zamanda bir medeniyetin geçmişinden gelen bir çığlıktı. Arap yazısının kaynağını gösteren en eski kitabe, yalnızca bir dilin ilk izlerini değil, bir halkın kimliğini de yansıtan bir mirastı. Çok değil, birkaç yıl önce, bir tarihi gezide bu eseri görmek nasip oldu. Yanımda, hayatı hep çözüm…

Topçu Asker Ne İş Yapar? Psikolojik Bir Perspektiften İnceleme İnsan Davranışlarını Çözümlemeye Çalışan Bir Psikologun Meraklı Girişi Bir psikolog olarak, her meslek grubu beni farklı şekillerde etkiler; insan psikolojisinin, çevresel faktörlerle etkileşime giren bir yapısı olduğunu düşündüğümde, bazı mesleklerin derinliklerine inmeyi çok ilginç bulurum. Özellikle askerlik gibi, fiziksel ve zihinsel dayanıklılığın ön planda olduğu meslekler, insan davranışlarını anlamak açısından önemli ipuçları sunar. Bugün ise, belki de en az gözlemlenen ve en az anlaşılan askeri mesleklerden biri olan topçu askerin işini psikolojik bir mercekten ele alacağız. Topçu askerlerinin görevi, sadece askeri bir işin gerekliliği değil, aynı zamanda insanın duygusal, bilişsel ve…

Çıtlama Sesi Neden Olur? Bir Hikâyeyle Anlatılan Gizem Bir sabah, Ayşe gülümsedi ve hemen kahvesini içmek için mutfağa yöneldi. Ama bir şey vardı… Dizlerinden gelen, hafif ama rahatsız edici bir ses. Sanki her adımda bir şey kırılıyordu, her adımda bir çıtırtı. O an, yıllardır bu sesi duymuş olsa da, bir kez daha kulak verdi. Dizindeki çıtlama sesi, son zamanlarda daha belirgin hale gelmişti. Peki, neydi bu ses? Neden birdenbire her adımda daha da fazla duyar hale gelmişti? Ayşe’nin Düşünceleri ve Harekete Geçişi Ayşe, bir süre dizindeki sesin “normal” olduğunu düşünmüştü. Herkesin zaman zaman dizlerinde çıtlama sesleri olduğunu, bunun da yaşlanmanın…

Türkçe Kelime Hazinesi Ne Kadar? Türkçe… Ah, Türkçe! Her köşesi, her sokağı, her diliminde bir başka dünya barındıran bu dilleri nasıl da neşeyle zenginleştirdiğimizi fark ettiniz mi? Ama bir sorum var: Kelime dağarcığınız ne kadar geniş? Yani, son zamanlarda “yeni bir kelime öğrenme” çabası içine girmediniz mi? Çünkü bu işin boyutu aslında o kadar derin ki, ne kadar kazıyan kazansın, Türkçe’de daima keşfedilecek yeni bir şeyler var! Hadi bir bakalım: Erkekler kelimeleri genellikle “pratik çözüm” modunda kullanır, kadınlar ise daha çok “duygusal ve ilişkisel” bağlamda… Yani, biri “Hadi buluşalım” dediğinde erkek “Evet, tamam, nerede?” der, kadınsa “Hadi ama bu sefer…

Söğüt Nasıl Çoğalır? Doğanın Sessiz Direnişi Söğüt ağaçları, doğanın en zarif mucizelerinden biridir. Göl kenarlarında, nehir kıyılarında, hatta şehir parklarında bile karşımıza çıkarlar. Ancak, bu zarif ağaçların çoğalması, düşündüğümüz kadar basit değildir. Söğütlerin çoğalması, doğanın sessiz bir direnişidir; çünkü bu ağaçlar, çoğalmak için belirli koşullara ve yöntemlere ihtiyaç duyarlar. Doğal Çoğalma: Doğanın Kendi Yöntemi Söğütler, doğada genellikle tohumlarıyla çoğalır. Ancak bu tohumlar, çok küçük ve hafif oldukları için rüzgarla kolayca dağılırlar. Bu dağılma, tohumların uygun koşullarda çimlenmesini sağlar. Ancak, bu doğal çoğalma yöntemi, her zaman başarılı olmayabilir. Özellikle kuraklık gibi olumsuz koşullar, tohumların çimlenmesini engelleyebilir. İnsan Müdahalesiyle Çoğalma: Yöntemler ve…